Fiches didáutiques

Postres asturianos

Hai una cosa que nun se pue negar: les asturianes y asturianos somos mui llambiones. A tola xente que pasa unos díes n’Asturies lláma-yos anterior la cantidá de confiteríes qu’hai nes nueses cais y la calidá de los nuesos productos, pero más allá d’ello, namái fai falta ver les nueses tradiciones para decatanos la importancia que tienen los postres asturianos nelles.

El ferrocarril

Ún de los medios de tresportes más importantes y que tuvo mayor repercusión, polo que supunxo nel so momentu, foi’l ferrocaril, qu’anguaño sigue siendo ún de los más emplegaos y, amás, de los menos contaminantes. Resultó un elementu clave de la Revolución Industrial y camudó la sociedá del sieglu XIX al permitir el tresportes de mercancíes, nun primer momentu, de manera rápida y constante, y de viaxeros a lo poco.

Ígor Medio

Músicu y dibuxante, Ígor Medio dexó una gran buelga creativa magar que dexó esti mundu a la temprana edá de 34 años por un fatídicu accidente de tráficu nel 2006 de la que diba a tocar con Felpeyu a Catalunya nel que tamién perdió la vida’l so compañeru Carlos Redondo. Fundador d’esti grupu históricu, entovía activu, y ‘padre’ de ‘La Familia Castañón’, emocionónos col so bouzouki y sacónos risotaes col so llápiz.

La Cruz de los Anxeles

La Cámara Santa de la catedral d’Uviéu, nomada de San Salvador, guarda les ayalgues y reliquies depositaes nel templu. Una de les principales ye la Cruz de los Ánxeles, símbolu d’Uviéu yá dende’l sieglu XV, polo que ta presente nel escudu de la ciudá.

Ye una donación al conxuntu catedraliciu uvieín conformáu pola ilesia de San Salvador y la ilesia de Santa María por parte del rei asturianu Alfonso II el Castu a lo primero del sieglu IX. Una inscripción al aviesu de la cruz fecha esta aición nel añu 808.

Xúpiter

El planeta más grande del Sistema Solar ye Xúpiter. Trátase d’un cuerpu masivu gaseosu, formáu principalmente por hidróxenu y heliu, y asítiase como’l quintu alloñáu del sol depués de Mercuriu, Venus, la Tierra y Marte, y el primeru del nomáu Sistema Solar esterior al nun tener composición terrestre.

Martes de Campu

Si yes d’Uviéu de xuru que ye una folixa que celebres tolos años cola to familia, y si nun lo yes sentiríes falar d’ella en más d’una ocasión. Tratáse del Martes de Campu, una fiesta con munchos años de tradición: conmemora un fechu que tuvo llugar nel sieglu XIII.

Balesquida Giráldez ye la protagonista d’esta historia d’arrogancia. Dexó una donación a los sastres y probes de la ciudá consistente nun hospital con 10 camas, asina como dellos bienes inmuebles, que certificó nun testamentu nel 1232.

El castiellu de Gauzón ye un llugar emblemáticu pa la historia d’Asturies. Asitiáu en La Fundición, nel conceyu de Castrillón, nuna zona anguaño alloñada de la mar, foi la fortaleza más significativa de la monarquía asturiana.

Güei d’ella nun queden más que restos, yá que col pasu los sieglos vecinos de la zona foron aprovechando los materiales pa les sos propies construcciones. Sicasí, na zona fáense escavaciones arqueolóxiques que nun dexen de dar detalles nuevos sobre la edificación, como la esistencia d’un asentamientu anterior a la so construcción.

La escanda ye una planta cereal de los xéneros Spelta y Triticum, asemeyada al trigu, que da granu comestible. N’Asturies tuvo una importante implantación y ye un productu mui valoráu, anque per munchos años foi fuertemente desplazáu pola llegada del maíz y la introducción de trigos que daben una mayor producción hasta’l puntu de cuasi desapaecer.

Mazos y ferreríes

El trabayu del fierru n’Asturies tien una tradición amplia. La primer idea que pues tener son les grandes siderurxes d’Avilés y Xixón, pero dende sieglos atrás predominaron per tola xeografía ferreríes, siderurxes antigües.

Especial puxu tuvieron les ferreríes hidráuliques, que s’estendiéronse principalmente nos sieglos XVII y XVIII. Tanto éstes como les anteriores, manuales, tienen como elementu común l’emplegu del mazu pa trabayar el fierro, que nel mecanismu movíu pol agua compónse d'una rueda con engrane que fai cutir unos mayos.

El mirandés

El mirandés ye la variedá del asturlleonés que se fala en Miranda de l Douro, territoriu portugués que llenda con Zamora. Esta llingua ta reconocida pola República Portuguesa dende’l 1998 y emplegada poles instituciones llocales, polo que se podía dicir que ye cooficial xunto col portugués magar qu’esta figura nun esiste como tal na llexislación portuguesa.