Asturies y la so autonomía

22 Payares, 2017
Pablo R. Guardado

L’aprobación de la Constitución española nel 1978 abrió les puertes a un modelu d’Estáu estructuráu en comunidaes autonómes, dexando atrás el modelu centralizáu que carauterizaba a España. Nun sería, sicasí, hasta’l añu 1981 cuando, colos pautos autonómicos, se conformaría un mapa con 17 comunidaes autónomes con mesmes instituciones y distintes competencies.

Nesi momentu Asturies taba configurada prauticamente coles mesmes llendes que garró cola división territorial fecha por Javier de Burgos nel 1833, cuando pasó a denominase ‘Provincia de Oviedo’, incorporando de la Provincia de Santander los conceyos de Peñamellera Alta, Peñamellera Baxa y Ribadeva, históricamente perteneciente a l’Asturies de Santiyana. Tres la iniciación, nel 1979, del procesu autonómicu, l’Estatutu d’Autonomía d’Asturies aprobaríase de manera definitiva nel 1982.

Hemiclicu de la Xunta Xeneral del Principáu d'Asturies.

¿Sabíes qué…? Asturies ye una comunidá autónoma uniprovincial, pero llegó a plantegase una xuntanza con Lleón. Finalmente, esti territoriu quedaría integráu en Castilla y Lleón.

La reinvindicación autonomista d’Asturies naciera años enantes del procesu, con un papel importante de Conceyu Bable. Asina, na histórica manifestación convocada nel 1976 en Xixón baxo’l lema ‘Bable nes escueles’, con más de 5.000 participantes, tamién se demandaba una autonomía p’Asturies.

Asturies, sicasí, nun supo aprovechar la oportunidá y optó por siguir una vía lenta, al contrariu d’Euskadi, Catalunya, Galicia y Andalucía, que siguieron l’artículu 151. Escoyóse, poro, el 143, el pensáu p’aquelles comunidaes non históriques, y qu’ampliaba’l tiempu p’algamar mayores competencie

Manifestación de 1976 en Xixón convocada por Conceyu Bable.

¿Sabíes qué…? Na Segunda República Asturies yá diba desarrollar el so propiu Estatutu d’Autonomía, al igual que fixeren Euskadi, Catalunya y Galicia, pero la Guerra Civil impidiólo.

Cola llegada de l’autonomía recuperóse la figura de la Xunta Xeneral d’Asturies, que tien función llexislativa. Con esta denominación pretendíase recordar a la institución de mesmu nome que dende’l sieglu XV hasta’l 1835 acoyía a representantes de tolos conceyos d’Asturies y que, pese a nun tener potestaes llexislatives o xudiciales, sí contaba con capacidá de decisión en dellos asuntos d’interés pal país.

Na actualidá, l’alderique políticu céntrase nuna posible reforma del Estáu autonómicu que podría cambiar el modelu nacíu na Transición. Ún de los plantegamientos que tán enriba la mesa ye avanzar hacia un Estáu federal.