Fiches didáutiques

Primer Guerra Mundial

La Gran Guerra, como tamién se conoz, foi un conflictu bélicu que se desendolcó n’Europa a primeros del sieglu XX, en concreto del 1914 al 1918. Diose-y el nome de Primer Guerra Mundial n’Alemaña porque s’entendía que yera un enfrentamientu ente toles grandes potencies militares de la época y los sos imperios nun mundu yá industrializáu.

Segunda Guerra Mundial

La Segunda Guerra Mundial foi’l mayor conflictu bélicu esistente hasta la fecha. Nél viéronse implicaos decenes d’estaos, ente ellos les más importantes potencies, que se dividieron en dos bandos. Duraría un total de seis años, ente’l 1939 y el 1945, tiempu nel que’l Mundu vivió terribles acontencimientos que nun se han de repetir.

Mazcaraes d'iviernu

Cola llegada del iviernu ye tradicional n’Asturies, al igual que n’otros munchos territorios de la Península Ibérica y d’Europa, la salida de les mazcaraes o aguilandos. Había munches, en prauticamente tolos pueblos, y consistíen básicamente na salida de grupos de mozos amazcaritaos que percorríen el llugar pidiendo l’aguilando per toles cases.

La indumentaria tradicional Asturiana

El traxe tradicional asturianu ye'l que vistíen los nuesos antepasaos nel so día a día. Ésti evolucionó col pasu de los años hasta que, cola llegada de la época industrial, sustituyóse por otres prendes que saltaben les llendes de los territorios. Sería'l primer pasu de la globalización na forma de vistir.

25 de Mayu del 1808

El 25 de mayu ye una fecha clave na historia d’Asturies. Esi día la Xunta Xeneral proclamóse soberana rebelándose contra les tropes franceses de Napoleón qu’invadieren el país, organizando un exércitu asturianu propiu pa enfrentase a él. Inclusive, unviáronse embaxadores a Inglaterra pa solicitar sofitu nesta campaña y ye tamién el momentu nel que se crea la bandera asturiana que ye güei oficial.

Quesos asturianos

Ún de los productos fundamentales de la nuesa gastronomía ye’l quesu. Trátase d’un productu que s’ellabora con lleche de vaca, cabra u oveya –n’otros países utilicen otros mamíferos autóctonos– dexándola cuayar y recudiendo-y la bira. Esiste una cantidá importante de variedaes de quesu, que dependen del tipu de lleche que s’utiliza –pueden llegar a amestase– y d’otros aspeutos na so ellaboración, como’l grau de curación o la cantidá de grasa.

El Rei Pelayo

El Rei Pelayo ye’l primer monarca del Reinu d’Asturies (alredor del 718-925), entidá alministrativa que naz nel nuesu territoriu tres la victoria frente a los musulmanes. Éstos invadieren la práutica totalidá de la Península Ibérica y instalaren inclusive un gobernador en Xixón pa la recaudación d’impuestos, Munuza, pero los asturianos lideraos por Pelayo algamaríen la so espulsión.

Siderurxa

Denomínase siderurxa a l’actividá de sacar fierro pa trabayalo y tresformalo. El fierro trátase d’un mineral duro, de color gris y mui dúctil cuando ta ingriento, esto ye, cuando ta a mui elevada temperatura. El so tratamientu dase en plantes siderúrxiques, onde se procesa pa convertilo n’arrabio y, darréu, n’aceru, una aleación de fierro y de pequeñes cantidaes de carbonu.

Gaspar Melchor de Xovellanos

Escritor, xurista y políticu ilustráu, Gaspar Melchor de Xovellanos ye consideráu como ún de los asturianos más destacaos a lo llargo de la historia. Foi ministru, representante d’Asturies na Xunta Central Suprema y trabayó a lo llargo de la so vida na prosperidá del país y na defensa de la so cultura, siendo tamién una figura reconocida a nivel estatal pol so enfotu en reformar les instituciones.

Carbón

El carbón ye’l mineral que ta más presente na esencia propia d’Asturies. Gracies a él miles de familia pudieron y pueden ganase la vida y les cuenques mineres vivieron momentos de gran prosperidá. Pero tamién tien la so parte negativa, yá que la peligrosidá de la so estraición dexó a munches muyeres viudes y neños y neñes güerfanos.