Entemez d'espresiones idiomátiques (XI) (04/09/03)

Nesta llista apaecen frases feches, locuciones, xiros y otres espresiones idiomátiques castellanes con delles equivalencies posibles n'asturianu. L'asteriscu indica nueves aportaciones a una espresión yá espublizada nes entregues anteriores, que puen consultase calcando nos enllaces que salen pa la parte d'embaxo la páxina.

como quiera que sea…: sía como quier…, sía como fuere…, de cualesquier manera…

es culo de mal asiento: tien fueu en culu, ye fueunculu, ye un fueunculu, tien el culu picudu, tien el culu de picu, ye de culu de picu

es retorcido: ye reviráu, ye retorcíu, ye retorcíu como'l rau d'un gochu

es su vivo retrato: ye la semeya d'él

es un borrego: ye un oveya, ye un borregu

es un buen elemento: ye un bon pinta, ye una bona pieza

es un calzonazos: ye un braguetín, ye un braguetina, ye un mandilín, ye un calzonazos

es un cascarrabias: ye un caraxudes, ye un repunante, ye un fedor, ye un cascarrabies

es un correveidile: ye un cueyeivacia, ye un bilordieru, ye un cuenteru

es un deslenguado: tien la llingua llarga, ye un llinguallarga, tien la boca como una portiella, ye un bocarrota, ye un falancieru, ye un falanciosu, ye un falanciu, ye un falanderu, ye un falangueru, ye un falanteru, ye un charrán, ye un llinguateru

es un enchufado, es un protegido: ye un atecháu

es un gafe, es un cenizo: ye un cigua, ta ciguáu, ye un gafu, ye un gafientu, ye un cenizues un jabonero,

es un pelotas: ye un llavacascos, ye un combayón, ye un llambeculos

es un metomentodo: ye cuyar de toles potes, ye fariña de tolos sacos, ye un llambelotoo

es una víbora: ye una sacavera, ye una víbora

hacer eses: dar combayos y cambayaes, dar reviraes, facer eses

le salió el tiro por la culata: salió-y torda, salió-y perra, salió-y la perra mal capada, salió-y morica, salió-y rana, tocó uñes d'escarabayu, salió-y el tiru pela culata

no es capaz de…: nun ye quien a…, nun ye quien pa…, nun ye a…, nun ye pa…, nun ye capaz a…

ropa de caballero, ropa de señora: ropa d'home, ropa de muyer

ropa tendida: ropa en tienda, ropa tendío

sacar de apuros: sacar de pilancu

sacar de madre: sacar fuera del tiestu

sacar tajada: sacar tayada, sacar porgüeyu, tirar del tetu

sacar una foto (con flash): chiscar una semeya

salirse de madre: salir del riegu, salise de madre

¡salud! (brindando): ¡que preste!

sangrar a borbotones: sangrar como un coríu, sangrar a golfaraes

se le subieron los humos: llegó-y la pación a la barriga, subiéronse-y los fumos

se le ve el plumero: vése-y la oreya

se llevó un chasco: llevóla ferriona, llevóla furona, llevóla furriona, llevóla pegada, llevó camarzu

se metió en camisa de once varas: metióse en cadexu, metióse en pilancu, metióse en camisa d'once vares

se pasa de listo: pásase de formientu, pásase de llistu

se pasa de rosca: pasa de formientu, pasa de lleldu, pasa de la raya, pasa de tasa

se pega como una lapa: pégase como un pulpuseguidamente…: de secute…, de siguío…, darréu…

según mi leal saber y entender…: al mio paecer…, pa mio idea…, na mio opinión…, al mio xuiciu…, según me paez…, según atalanto…

semejante: asemeyáu, tal(u), asina, d'esi calter, de tales característiques

sílice: síliz, piedra de xil

sin descanso: sin fuelgu, sin posa, sin poses, a rau restalláu, en basna, sin parar

sin ir más lejos…, sin ir muy lejos…: sin dir más allá…, sin dir mui allá…sin medida, sin tasa: ensin triñíu

sin rumbo: al debalu, al baudite

somier: metálicu

tal vez: quiciabes, quiciás, igual, seique, a lo meyor, al meyor, pueque