Agricultura

El campu asturianu foi, fasta los cambeos que se produxeren nesti sieglu, un paisax agrariu complexu, enllenu d'estremaos matices al basase nun policultivu de subsistencia estructuráu alredor d'un espaciu organizáu n'elementos diferenciaos y nel que la ería o sienra (tierres de pan) yera'lreferente fundamental d'unes tierres propiedá na so mayor parte de la Ilesia y los Mayoralgos. L'Actividá agraria xiraba alredor de la quintana, noyu de la vida familiar nel que s'asitiaben la casa y los elementos ausiliares (1'horru, la corte, la tenada), el güertu, y un espaciu Ilibre (1'antoxana) nel que se facíen llabores complementarios o poníense les facines o vares d'herba. Formando parte de la quintana, en contactu con ella, taba la llosa o cortina, espaciu destináu a pumaraes, frutales en xeneral y, de cuandu en vez, llinu, alcacer, etc. L'atropamientu de delles d'estes quintanes formaba 1'Aldea o Llugar, xeneralmente enriba de los tarrenes más probes, y alredor d'ella organizábase 1'espaciu agrariu: les eríes, tierres cerealístiques nes que se cultivaba trigu o escanda (ésta última perbién adaptada al clima atlánticu) y que magar del sieglu XVI diríen dexando pasu al maíz (ésti, de gran rendimientu, dexaba entrecallar otros cultivos comu les fabes, los arveyos, el panizu, etc.); los praos asitiábense pelo xeneral raya abaxu de 1'aldea (sobre too los regaos) y raya arriba los campos zarraos de sebes normalmente d'ablanu pa estremase de los abertales o pastos comunales. Los montes, anque yeren reserva fundamental de les actividaes ganadera y forestal tamién foron obxetu de roces pal so aprovechamientu agrícola. El conceyu abiertu, estayábalo en lotes, suertes, o quiñones que podíen llabrase. La Mortera yera 1'espaciu de monte de llabor colectivu, principalmente dedicábase al cultivu de la escanda o'1 centenu. Tratábase, poro, d'una economía campesináu mui probe, con una dieta fundamentalmente ve xetariana a base de pan (depués de boroña de maíz), fabes o potaxe y pocos aportes cárnicos, a lo qu'hai qu'amiestar les castañes, fasta fai bien poco importantísimes. Los quesos y mantegues destinábense mayormente al pequeñu mercáu local, y el llechi a neños y vieyos.