Arte Popular

La protección de la casa y les sos pertenencies, de les personas y el so armentíu, foi un esmolecimientu siempre presente na sociedá tradicional. Los peranchos murios y les cubiertes podíen abellugar la casa de los bastiaos y otros elementos; les piedres del rayu llantaes nel teyáu -piedres pernidies que se creyía, allanzaben los escla rones de truena al cayer, polo xeneral azaos neolí- ticos- refugaben de la casa esti fenómenu; pero na mentalidá popular inda esistíen otres fuerces intanxibles de calter gafu que podíen caltriar a les persones, al armentíu, a les colleches: bruxes, agüeyamientos, espíritus malignos... qu'acordies coles sos característiques, esconxurábense na sociedá tradicional asturiana con ensalmos, ritos llustrales, fumaces, amuletos líticos, tronaría de lloqueros o tanxíu de campanes.

La prinda de les fuerces consideraes como positives al traviés de debuxos y símbolos máxicos como forma propiciatoria o d'amparu, ye una constante a lo llargo de la hestoria. Desdexando otres implicaciones estétiques, ye nesti contestu onde tenemos d'encuadrar delles manifestaciones del arte popular asturianu que va usar n'abondos casos, figures de gran antigüedá perdocumentaes nel Bronce Final y la Edá del Fierro europeos: d'elles de tipu astral, que'1 so xustu significáu namái podemos albidrar (trisqueles, tetrasqueles, hexapétales o flores d'agua, círculos de rayos); zoomorfos (páxaros esquematizaos, culiebres, caballos); antropomorfos (tiestes humanes, guerreros); vexetales (ente los que destacamos el ramu de texu), motivos xeométricos enriestraos, etc. N'otres ocasiones va dise a fórmules concretes de la relixón cristiana, con un significáu precisu: cruces de toa mena, cálices y otres representaciones místiques, ya invocaciones relixoses, que tallaes na sobrepuerte la casa, aguilones y ventanes, nel arca, en horru, o debuxaes nos lloqueros y nos cuernos de les vaques, actuarán de guardianes contra'l mal. La funcionalidá simbólica del arte popular asturianu, la voluntá poro de caltriar la realidá, espéyase bien a les clares nel cambéu o amiestu de les figures más antigües coles propies de la relixón cristiana, con significáu yá conocíu. El motivu d'un tetrasquel inscritú nun círculu con rayos, surdiendo al empar d'un cáliz, qú apaez nuna panera del occidente asturianu, xunciendo d'esta miente símbolos solares cola figura del "Santo Sacramento", ye bona amuesa de la capacidá de sincretismu del arte popular, y perafita al empar el calter simbólicu de les sos manifestaciones