Cuando pienso nel mio meyor amigu sonrío con un chiste que siempres cuenta, el del sincronismu. Tamién lo visualizo quemando los sos propios gases. Y ye que’l mio meyor amigu ye físicu, y quiérse-y, entiéndese-y ya acéutase-y asina como ye. Amás trabaya nel mar, lloñe del fueu. Too bien.
Hasta esta mañana viví en negación de dalguna manera porque güei descubrí que'l sincronismu esiste, que ye otra cosa distinta a la del chiste, y que'l chiste en cuestión nun esiste n'Internet. El sincronismu por definición suena aburridísimu pero paez bien útil. El significáu que tenía na mio cabeza ye bien distintu, y ye que'l chiste trata de güevos. Y sí, daqué asina ye lo que me vien a la cabeza cada vez que pienso nel tema del nuesu idioma, porque hai que tenelos bien xeométricos pa repetir delles coses que se vinieron repitiendo hasta enfastiar nes últimes décaes.
Abrazar a ciegues l'axenda d'un partíu políticu ye daqué que se debería faer con más curiáu, y ye que nun somos tan distintos como creyemos, esto ye, eses axendes tienden a polarizar a la sociedá y a enfrentar posiciones ente nós los ciudadanos sobre tolos asuntos imaxinables, cuando en realidá nun tamos tan lloñe. Ponese d'alcuerdu ye muncho más fácil y rápido que tar tol día engarrándose por tou. Trabayar nun ambiente de trabayu con esi nivel de crispadura, y aparente odiu, nun debería de ser normal. A lo cabero, son los nuesos representantes. ¿Qué día dimos eso por bono? Esa actitú de violencia foi caltriando dafechu na sociedá, véase'l casu por casu de los programes deportivos de radiu o televisión y el tonu bélicu qu'empleguen.
Dende la distancia les coses vense de distinta manera, nin meyor nin peor, ye a cencielles una cuestión de perspectiva.
Un día la tema del asturianu terminó neses axendes del diañu. Dende bien pequenu pregunté por qué daquién ta en contra d'un idioma, y sigo preguntándomelo. Nos ochenta vivi na mio casa nun ambiente d'ilusión pola posible oficialidá de la nuesa llingua, siguío siempres por una sensación de frustración, y asina siempres. Ye verdá que toi bien condicionáu por quién m'educó, pero eso toos por igual. Agora bien, intentando ser oxetivos tar asitiáu en contra d'un idioma nun ta bien, seya l'idioma que seya. Va unos años quedábanos la boca abierta a toos viendo la estroza parcial de Palmira o Hatra a manos d’ISIS. Tou esto de tira-y a dar a una llingua romance ye igualmente xabaz, y por muncho que s’insinúe qu'esta llingua ye terrorismu nunca va ser verdá. Nenguna llingua ye terrorismu.
Va munchos años que nun vivo n'España y cada ciertu tiempu’l tema de la non oficialidá del mio idioma maternu foi tema de conversación. Lo que nun sabéis ye que ye imposible d'esplicar o de faer entender a un dominicanu o a un mexicanu tou esto. En México esisten más de 60 idiomes, y daqué como lo nueso paez-yos un disparate. Equí onde vivu agora, en República Dominicana, comparáronme a los detractores del asturianu colos pirómanos, porque nun entienden lo uno, nin tienen de lo otro, y de dalguna manera ye paecíu en fondu anque non en forma.
Si tienes deseos de dir al monte y prende-y fueu nun lo faigas, ye un atentáu contra la Naturaleza. Si tienes deseos de prende-y fueu a un idioma tampoco lo faigas, ye un atentáu contra la cultura; meyor aprende a quemar los tos propios gases como'l mio meyor amigu.
Un remediu pal sincronismu consiste n'abrazar a les persones y non a les axendes polítiques. El xelu tamién ayuda.
Ernesto Paredano ye músicu.