¿Celebrando qué?

Otru añu más, 8 setiembre. Fecha que, xunta la romería sindical de Rodiezmo, marca l'aniciu del cursu políticu n'Asturies, afitando les llinies mayestres peles qu'enfilar l'añu. Rodiezmo, obviamente, abre'l cursu pal PSOE, y el 8 setiembre pa los demás. Al ser oficialmente'l Día d'Asturies, ye una fecha mui amañosa pa, teoricamente, celebrar la identidá asturiana y reflesionar sobre'l nuestru presente y el nuestru posible futuru colectivu.

        Históricamente, pal asturianismu ye'l Día de la Nación Asturiana. Intentando perpasar el discursu oficial por elevación, quíxose convertir el día 8 nun día de reivindicación nacional, con non munchu ésitu hasta agora, hai qu'almitir. ¿Razones? Seguramente una d'elles ye'l masimalismu de munchos discursos que suenen ayenos a la mayoría de la población del país, educada nun nacionalismu español tresmitíu na escuela, nos medios y na familia, y mui venceyáu al mitu fundacional que precisamente'l día 8 representa.

        El 8 setiembre, muncho anantes de qu'esistiese l'actual marcu autonómicu, yera la fiesta de la Virxe de Cuadonga, La Santina, y asina lo sigue siendo pa la mayoría de la población del país. Lo que se celebraba históricamente yera la fiesta relixosa venceyada a la batalla de Cuadonga anque non l'aniversariu de la batalla en sí, de la que nun tenemos la fecha concreta, que sirvía amás de mitu fundacional pal Reinu de los Ástures primero, y sieglos depués, pa la monarquía española y posteriormente pal nacionalismu español decimonónicu. Y anque anguaño'l mitu cuadonguista como cuna de la Reconquista d'España nun resista'l menor análisis rigurosu, lo cierto ye qu'esti sigue esfrutando de mui bona salú, non tanto nos medios académicos como nos de comunicación y la sociedá en xeneral.

        Evidentemente, agora podemos dicir que foi un grave error el d'aquellos padres de l'autonomía asturiana que decidieron poner como fecha oficial de celebración de la nuestra identidá una fiesta relixosa, amestando lo laico a lo confesional, identificando la identidá asturiana con una festividá católica. Les voces que proponíen el 25 de mayu, fecha de la proclamación de la soberanía asturiana escontra la invasión napoleónica, quedaron pa prau. Perdíase asina la posibilidá de facer una celebración laica, con un gran conteníu cívicu y qu'axuntaba modernidá y tradición por igual. Nun se quixo, y igual nun foi por ignorancia de la nuestra clase política, sinón precisamente polo contrario, porque nun convenía una fecha que simbólicamente s'asociase a la soberanía del país.

        Si convenimos, entós, en que la escoyeta del 8 setiembre como día d'Asturies foi un error ¿A qué vien aneciar nelli? ¿Nun yera meyor que quien crea que la celebración de la identidá asturiana tien de venceyase tamién cola reivindicación pasara a apostar por otres feches? Igual ye yá'l momentu de plantegase esi debate nel movimientu asturianista, si ye que tovía esiste como talu. En tou casu, tamién ye evidente que nun se trata de facer tabula rasa: de fechu, la mayoría de la población, al asociar el día de La Santina a la batalla de Cuadonga y a esta cola idea fundacional d'Asturies, tamién fai del 8 setiembre un día identitariu. A la so manera, qu'en tou casu ye la de la mayoría d'esa sociedá a la que l'asturianismu lleva tantos años intentando llegar y nun ye quien.

        Pero en tou casu, y asumiendo la necesidá d'un debate sobre la conveniencia o non del día 8, quiciabes tengamos primero que preguntanos la conveniencia o non de celebrar daqué. Con una economía pelos suelos, y camín del subsuelu. Con un mapa políticu apoderáu pol sucursalismu más xabaz. Con unes polítiques desendolcaes qu'afonden na marxinación y na descomposición social. Con una llingua que muerre y una identidá cultural camín de l'asimilación dafechu. Y sabiendo amás que tovía mos falta un cachu pa tocar fondu... ¿Hai daqué pa celebrar, o más bien pa reivindicar?

Faustino Zapico ye secretariu xeneral d'Izquierda Asturiana (IAS)