Academia y Política Llingüística amuesen la so satisfaición énte l’autu del Constitucional. Dende l’Academia piden a les fuecies polítiques una solución firme y estable d’oficialidá.

Pa la institución llingüística l’autu del Tribunal Constitucional sobre la Llei d’Usu, ye perimportante por “obligar” a l’alministración autonómica a acoyer ensin torga dala les comunicaciones que se-y apurran n’asturianu. Sicasí, esclaríen que nun podemos cayer na autocomplacencia, yá que los asturianos carecemos una situación “peculiar” d’inseguridá xurídica “que nun afeuta, por ciertu, a los ciudadanos gallegos, vascos, navarros, catalanes, araneses, valencianos o baleares”.
 
Apunten amás que ye un procesu aniciáu por un ciudadanu “a la escontra de les estorvises que la mesma alministración pon davezu pa nun facer vidable’l marcu xurídicu del asturianu”. Señalando como llamentable que tengan que ser los ciudadanos los qu’esixan l’exerciciu de drechos llingüísticos qu’afiten la Constitución Española y los trataos internacionales a los qu’España se venceya.
 
Con too, la institución señala que, “a la escontra de lo que dalgunos quieren facer ver,” l’autu nun implica nenguna clas d’oficialidá, yá que namái afita como dafechu válidos los usos llingüísticos de los asturianos y asturianes colos muérganos dependientes del Principáu d’Asturies, acordies cola llegalidá vixente. “Queden, d’esti mou, fuera de les llendes afitaes nel Autu del TC los usos del asturianu n’otros ámbitos tan importantes como los de los conceyos o les delegaciones de l’alministración central asitiaes n’Asturies”, esclarien.
 
Pa l’Academia de la Llingua, los drechos llingüísticos de los asturianos tienen menos grau de reconocencia que los del restu de ciudadanos de les otres comunidaes del Estáu con llingua propia en contestos tan emblemáticos como l’educativu, el de l’alministración de xusticia, la xestión ciudadana, la vida universitaria, etc. “Polo que la carauterística básica de la situación llingüística asturiana ye la inseguridá xurídica y, per otru, la curtia reconocencia de drechos llingüísticos”, afirmen.
 
L’Academia de la Llingua Asturiana quier facer un llamáu a les fuercies polítiques asitiaes na Xunta Xeneral p’algamar un marcu xurídicu qu’algame una solución, firme y estable, d’oficialidá afayada a les necesidaes sociollingüístiques d’Asturies, yá que “la realidá, a lo llargo d’estos años, amuesa que namái la oficialidá pue garantizar y homologar los drechos llingüísticos de mou que dexemos de ser ciudadanos de segunda nel marcu de la Constitución Española qu’a toos debería abellugar per igual”. Al empar, reiteren la ufierta fecha nel so momentu pa collaborar con tolos axentes sociales nel llogru del citáu marcu xurídicu.
 
Consuelo Vega ve positivu l’aval constitucional
 
Consuelo Vega fixo una primer valoración positiva del autu del Tribunal Constitucional, yá que “supón l'aval de la Llei d'Usu y precisa dellos aspeutos xurídicos de la mesma.
 
La Conseyería de Cultura y Turismu, al traviés de la Direutora Xeneral de Política Llingüística, unvió un comunicáu en castellán onde esclaria qu’esti aval constitucional establez que, como recueye la Llei, los ciudadanos puen dirixise n’asturianu a l’alministración autonómica.

Vega apunta que dende la entrada en vigor de la Llei, el Principáu aplicó esi preceptu y almitió toles comunicaciones ciudadanes n'asturianu y dispunxo la so traducción al castellán, “con cuenta de que pudieren ser tramitaes, dende'l Serviciu de Política Llingüística”. Afitando que nel añu 2009 creóse la Unidá de Traducción, “organismu alministrativu que'l so cometíu específicu ye xustamente la prestación d'esi serviciu de traducción”.
 
Tamién indica Consuelo Vega que l'autu precisa otros aspeutos, “como l'ámbitu d'aplicación de la Llei o'l fechu de que'l preceptu llegal nun atribuye a los ciudadanos el drechu a escoyer la llingua del procedimientu”.
 
El Constitucional afita la constitucionalidá de la Llei d'Usu