Ésitu de les I Xornaes de Llingua y Educación

"El Centru de Cultura Antiguu Institutu de Xixón agospió, durante esti fin de selmana, les primeres Xornaes de Llingua y Educación organizaes pol sindicatu d'enseñanza SUATEA, en comuña cola confederación Intersindical y el Sindicatu Ferroviariu, y en collaboración col CPR de Xixón, la Conseyería de Cultura y Turismu del Principáu d'Asturies, la Oficina Municipal de la Llingua del Ayuntamientu de Xixón y el selmanariu Les Noticies.

L'ésitu d'estes primeres xornaes quedó amosáu na alta participación, con cuasi 150 asistentes, y la voluntá de continuidá pa unes xornaes fuertemente marcaes pol calter vindicativu y la denuncia de la situación de la llingua asturiana nel sistema educativu d'anguaño.

La primer de les meses redondes, baxo'l títulu ""Los Derechos llingüísticos nel marcu européu y nel estáu español"", quedó marcada pola esposición del marcu llegal del asturianu en comparanza col esistente nel restu de comunidaes españoles. Espertos como'l catedráticu Leopoldo Tolivar, ficieron alcordanza del estatus de la llingua entendida como ""un drechu que nun foi equiparáu con otros drechos por una riestra de cuestiones de tipu atábicu qu'han de superase"". D'otru llau, la xurista Eva Pons recordaba les disposiciones llegales qu'amparen la llingua catalana nel nuevu Estatutu d'Autonomía de Catalunya, nel que la llingua ""tien de tener un usu normal y preferente, como llingua vehicular, na alministración, los medios de comunicación y el sistema educativu"". Situación ensin dulda mui alloñada de la plantegada na siguiente mesa pal casu asturianu.

Lluismi Orviz, en representación de la Xunta pola Defensa de la Llingua Asturiana, declaraba na mesa ""Los axentes sociales y la defensa de los derechos llingüísticos"" la necesidá d'un estatus llegal amañosu pal idioma, situación que dende la so organización tien d'espeyase ""na inclusión de la oficialidá del asturianu nel nuevu Estatutu"". Na mesma llinia'l representante de Xeira, Xosé Miguel Suárez, recordó la realidá plurillingüe d'Asturies, agradeciendo la situación de normalidá que supón la impresión de programes billingües (n'asturianu y fala), como yera'l casu de la documentación de les propies Xornaes.

Na xornada del sábadu punxéronse sobre la mesa les problemátiques coles que s'atopa la llingua asturiana nel sistema educativu, tanto al traviés de la esposición d'una mesa redonda sobre la ""formación del profesoráu"" n'Asturies, como pente medies de la narración d'esperiencies concretes de dientro y fuera del territoriu asturianu. Nesti sen, interesante foi l'aportación d'Emilio Imsua, profesor de Llingua y Lliteratura Gallega, que recordó que les bones condiciones llegales nun son bastante a la hora de garantizar la supervivencia d'un idioma y en rellación col casu gallegu sorrayó que ""nun val con facer una política d'homenax a la llingua, hai que garantizar el so espardimientu social"". Na mesma llinia, dellos de los ponentes invitaos de Galiza, Catalunya o'l País Valenciá, falaron de la necesidá d'un marcu llegal de proteición de la riqueza llingüística en tol territoriu d'España, asegurando la capacidá ""d'usar y aprender les llingües propies en tol estáu español"", entendiendo asina que nun se trata de ""llingües rexonales, sinón llingües nacionales""."