“Solas” actuación destacada na Folixa na primavera de Mieres

El conceyu de Mieres ta acabante de presentar el cartel oficial pa la edición 2005 de la Folixa na primavera. La folixa, que va celebrase esti añu los díes del 15 al 17 d'abril, tien nel grupu folknorteamericanu Solas a l'actuación de más renome. Dende qu'apecieren nel panorama musical nel añu 1996, Solas (lluz n'irlandés) son el grupu celta más popular y influyente que nunca saliere de los Estaos Uníos, y yá enantes de qu'asoleyaren el so primer discu el Boston Herald anunciárelos como "el primer gran grupu irlandés que saliere nunca d'América". D'entós p'acá, la carrera de Solas namás que foi atropando qu'un éxitu tres d'otru, siempre gracies al créditu que-yos dio en tol mundu'l so primer discu. Ocho años dempués, la formación de Solas ígüenla dos de los sos fundadores, Seamus Eagan, que toca la flauta, el banjo tenor, la mandolina, el whistle, la guitarra y el bodhran, y la vigulinera Winifred Horan. Xunta ellos, Mick McAuley de Kilkenny toca la curdión y la concertina; Eamon McElholm de Tyrone toca la guitarra y el tecláu, mientres que Dreide Scalan ye l'últimu descubrimientu vocal de la banda.

Una de les coses que más llamen l'atención sobre'l fenómenu Solas ye que'l grupu tien el preste lo mesmo del aficionáu mediu a la música celta que d'otros públicos que nun tienen muncha simpatía por esta música. Joe Wilson, productor del National Folk Festival, xustifica esti tirón en cuantes que "ellos toquen pal públicu que tienen enfrente. Nun hai dos conciertos iguales. Creo que'l públicu reacciona con ellos pola total falta de pretenciosidá de la banda. La calidá ye mui alta y la presentación mui directa, de manera que te golpea como una fola, d'una manera que paez que caltria a tol mundu, sían seguidores de la so música o non".

L'actuación de Solas va tener llugar la nueche del vienres nun conciertu pal que tamién tan nel cartel el grupu "Skanda". Los de Pepe Fueyo y José Mayordomo xueguen en casa pa presentar los temes de del so últimu discu, nel que s'enxerta'l cantar que-y da títulu "Sangre d'Ochobre" que consiguió'l preste de los llectores d'Asturies.com como meyor cantar n'asturianu del añu 2004.

La otra gran nueche de la Folixa va ser la del sábadu 16, coles actuaciones de Mugar y N'Arba. Nel casu de los primeros, el nome del grupu fai referencia al llugar d'alcuentru de les caravanes nel sur de Arxelia, y auténticos "caravaneros" del folk con munchos caminos andaos son los que tan trés d'ello. Youenn le Berre, que vien nada menos que del grupu Gwendal, Michel Sikiotakis, veteranu de Taxi Mauve y el músicu bereber Nasredine Dalil, son los trés componentes más importantes d'esta auténtica orquesta que se define como un amiestu xeográficu y musical de paisaxes celtes y finxos bereberes, alcontrando simetríes secretes ente dos músiques enraigonaes en cultures rebeldes. La clave musicaldel proyectu ta nes semeyances melódiques qu'esisten ente la música bereber y la celta y el doble xuegu ente contemporaneidá y tradición y ente improvisación solista y estilu orquestal. La so música y puesta n'escena prometen un efectu sorprendente, como yá se conoz pola composición musical del grupu, que xunta a trés grandes ases de de la flauta travesera incluye un estoyu grandísimu d'instrumentos, dende la bombarda, la gaita escocesa, el saxo, el bendir o el karkabou pasando per un combu de música irlandesa, "Broken String", vigulines, xiblates irlandeses, biniou, bodhran, tin-whistle, guitarres y influyencies estranxeres coles gaites "t'bel".

D'otra manera, esa nueche del sábadu va tar tamién nel escenariu la banda asturiana "N'Arba". El grupu de Xosé Ambás va presentar posiblemente dellos temes de lo que va ser el so nuevu discu, pol que los aficionaos a la so música lleven tiempu esperando dempués de tolos años que'l grupu asturianu lleva ensin asoleyar material nuevo tres del llanzamientu nel 2001 de "inda ya ceu". De cualquier manera, la fuerte presencia n'escenariu de Xosé Ambás, Miki Llope y Lisardo Prieto, xunta'l restu de la banda, qu'incluye guitarres, baxo eléctricu y batería, garantiza una bona actuación.

La Folixa 2005 va tener tamién otros munchos atractivos pal visitante, incluyendo no musical los Alcuentros col folclor, nos que va tener un protagonismu especial "Javier el d'Arroes" creador del archivu musical sobre tradición asturiana más importante del país que va recibir el distintivu "Fini Suárez" o'l festival de tonada. Fuera del ámbitu musical tamién hai sitiu acutáu pa otres manifestaciones de la cultura asturiana cola Sesta "Esquisa", taller de xuegos y deportes tradicionales asturianos pa neños pola Asociación Cultural Retueyu, o teatru coles compañíes Les Goulus y Los Galindos, amás de les actividaes gastronómiques, que nyunca falten en cada edición de la folixa.

Ver equí'l programa completu