L’ALLA califica de “decepcionante” el Plan de Normalización

L'Academia de la Llingua Asturiana fizo pública esta mañana la so valoración oficial sobre'l Plan de Normalización del Asturianu. Nuna rueda de prensa que se celebró na sé de l'ALLA, la presidenta de la institución, Ana Cano, manifestó la "fonda decepción" de l'Academis énte'l conteníu del plan. L'ALLA entiende que'l plan nun pue llamase de "normalización" cuando la llingua que se pretende defender con elli nun ye oficial.

Pa l'ALLA el Plan podría llamase tolo más "de dignificación" pero la institución académica afonda na so valñoración na lletra del documentu del plan afirmando que nun afita fases y plazos nin esplicita l'asignación presupuestaria pa cada acción. Más grave ye pa l'Academia'l fechu de que'l plan nun lleve enxertu nengúun mecanismu o criteriu d'evaluación que-y dea credibilidá.

Con ello, l'Academia diz que'l plan ye una "rebaxa consciente" de la Llei d'usu del 1998 al dexar de llau "aspectos básicos del so articuláu" como'l reconocimientu a la plena validez del asturianu nes comunicaciones de los ciudadanos cola alministración o la seguranza de la so enseñanza en tolos niveles educativos.

L'ALLA decátase nel articuláu del Plan de la esistencia d'un claru desequilibriu "al emplegar un llinguaxe xenéricu y de calculada ambigüedá" nes materies de mayor pesu y dempués facer proposiciones que l'Academia califica de "anecdótiques" como sedríen los casos de los puntos que falen de "promover l'usu de la llingua asturiana n'eventos" o "participar na esposición Expolingua de Madrid".

Ana Cano cargó especialmente pa contra l'anunciada dotación económica del plan, que llega a los 25'5 millones d'euros. Según la presidenta de l'ALLA, nesos 25 millones entraría tolo rellacionao cola enseñanza, sueldos de profesores incluyíos. L'ALLA perita esa partida pa la enseñanza en 18 millones d'euros, colo que'l plan namás dispondría de cerca de 7 millones pa toles demás polítiques de promoción a lo llargo de los sos trés años de duración.

El papel que se-y reconoz a la mesma Academia de la Llingua na redacción del plan tampoco nun tien el preste de la institución, que concluye que se ta énte un proyectu de plan "fondamente insatisfactoriu" que se convierte nuna "enumeración d'acciones episódiques y qu'intenta tapecer les verdaderes midíes de protección del asturianu cuando fala, por exemplu, de facer nel 2006 un estudiu sobre la posible especialidá del profesoráu en llingua Asturiana" Según l'ALLA el reconocimientu de tala especialidá ye daqué imprescindible pa encontrar la escolarización del idioma.

Na ronda d'entrugues cola qu'acabó la rueda de prensa, Ana cano tuvo dures pallabres pa Izquierda Xunida y Bloque por Asturies. Según Ana Cano "IX prometía la oficialidá cuando taben na oposición. Esa reclamación desapaeció nel pautu de gobiernu y eso y ye engañar a la sociedá y a los sos votantes, anque en cualquier casu la valoración d'ello tien que facela la propia IX".