Álvarez Peña recueye nun llibru histories y cuentos sobre’l llobu na tradición oral asturiana

‘El llobu na tradición oral asturiana’ ye’l nome del llibru númberu 3 de la coleición ‘Testos de recoyida oral’ de l’ALLA. Alberto Álvarez Peña rellata nél histories, cuentos y llendes sobre’l llobu n’Asturies que llegaron hasta los nuesos díis.

“Los folcloristes gallegos querían ver galleguidá nel mitu del home llobu y yo yá taba fartu d’ello”, señala l’etnógrafu xixonés pa esplicar les razones que-y llevaron a recopilar histories sobre esti animal n’Asturies, qu’agora se recueyen nesti llibru. Asina, pudo demostrar que los rellatos sobre los homes llobu dábanse non sólo na zona d’Ibias, Cangas del Narcea y Degaña, sinón n’otros munchos puntos del país, siendo l’estremu más oriental Sotres, en Cabrales. “En toles histories repítese que se trata d’una maldición de siete años fecha pol pá o la ma”, rellata Álvarez Peña, que recuerda que’l mitu ye paneuropéu, yá que tamién esiste n’otros munchos llugares del continente, inclusive en Brasil, lleváu polos colonos portugueses.

Asina, el llibru recueye, ente otres munches, una historia d’Ibias na qu’una madre maldixo al so fíu por comer carne en Cuaresma: ésti desapaeció y convirtióse en llobu per siete años, dalgo que sabíen porque’l ganáu de la familia yera respetáu polos llobos de la zona. Tamién otra de Sotres, na que, nesti casu, el padre fixo lo propio con un fíu que nun aparaba de comer carne, inclusive la que-y tocaba a los sos hermanos. Nesta historia, el mozu tamién desapaez y torna a los siete años tres caleyar los montes con una manada de llobos, ensin gana nenguna de volver a prebar la carne. L’autor recuerda como los pueblos paganos víen la conversión n’home llobu como un don, mientres que cola llegada del cristianismu, convirtióse nuna maldición.

El trabayu d’Alvárez Peña tamién rellata llendes y histories de lloberos –persones que dicíen que podíen dominar manaes de llobos–, de santos proteutores de llobos, de ritos iniciáticos con llobos, de les propiedades máxico-melecinables d’esti animal o cuentos infantiles, toes elles recoyíes ente l’añu 1995 y el 2010 a un centenar de paisanos y paisanes de toda Asturies –el llibru tardó n’espublizase trés años–. Hai que destacar que l’etnógrafu xixonés non sólo se dedica a trescribir estes guapes histories, sinón que tamién fai comparanza con otres asemeyaes que s’atopen n’otros países europeos, dando forma a un títulu prestosu a la par qu’interesante.

Un animal temíu y almiráu

La presentación de ‘El llobu na tradición oral asturiana’ tuvo llugar ayeri nel ‘Club La Nueva España de Gijón’, actu nel qu’Álvarez Peña tuvo acompañáu por Roberto González-Quevedo, secretariu de l’Academia de la Llingua Asturiana (ALLA). L’escritor de Palacios del Sil presentó al xixonés y recordó los cuentos sobre’l llobu que sentía na so infancia, faciendo referencia a la importancia que tien esti animal tan temíu como almiráu na tradición, como bien rellata l’entamu del llibru: “Pocos animales como’l llobu –quiciabes les culiebres– tienen al so rodiu tantes lleendes y cuentos”, lleó.

Gónzalez-Quevedo emponderó a la coleición ‘Testos de recoyida oral’, “una de les más interesantes de l’Academia, yá qu’ayuda a pañar lo muncho que queda del patrimoniu cultural asturianu”, y afirmó que’l trabayu d’Álvarez Peña “ta mui bien organizáu y trabayáu”. Pa finar l’actu, proyeutóse’l capítulu del programa ‘Marabayu’ entituláu ‘L’home llobu’ y emitíu pola desapecía Televisión Local Gijón nel 2008. Esti episodiu, presentáu por Álvarez Peña, recoyía munches de les histories qu’apaecen nel llibru contaes en primer persona pol informador.