Les Mazcaraes d'Iviernu

Queden tovía n'Asturies fiestes d'iviernu de fondu raigañu popular, que faen coincidir la salida de les "mazcares d'iviernu" col solsticiu que marcaba'l pasu de los díes curtios a los llargos. De la escuridá a la lluz; En dellos casos estes fiestes entemeciéronse coles costumes cristianes, ye'l casu de la "Reisada".

La "Reisada", ye un baille de mázcares que se representaba n'Ibias al rodiu del Día Reis. Los mázcaros, que representen dellos estamentos sociales del llugar, depúes de pasar dellos díes percorriendo´l conceyu, xúntense´l Día Reis a la puerta misa, faen una estrueldosa "función", un a modu de Baille de Mázcares, y el públicu canta un romance mientres-yos da l'aguilandu. El romance, fai referencia al nacimientu de Cristu y l'Adoración de los Magos, pero hai un datu mui a destacar: A Reisada nun puede, enxamás, y baxo nengún conceptu, entrar na ilesia, ye más, consideraríase un sacrilexu y casi que blasfemia que lo fixera. Espera al públicu fuera pa, n'acabando la misa, entamar toos la función.

El GUIRRIA ye otra de les supervivencies del Antroxu Navidiegu astur. Entamase nel llugar de San Xuan de Beleño, capital del conceyu de Ponga, el dia de San Silvestre, "la postrer fiesta del añu". Esi día faise un "Sortéu de Mozos", derivación de los antiguos "Sorteos de Devotos" que se facíen pel mesmu día n'Asturies pa empareyar, al debalu, mozos y moces con un sortéu que se facía sacando papelinos colos nomes de los rapazos y les rapaces d`unos saquinos o filoxes.

Al día siguiente, añu Nuevu, los rapazos del sexu masculín que nun pasen de dieciocho años, percorren tola redolada montaos a caballu, pidiendo l`aguilandu, y con ellos va EL GUIRRIA. Esti ye l`únicu que va enmazcaritáu y vistíu comu los vieyos guirrios asturianos; con una levita de llargues sayes y un gorru llargu y picudu. Toos canten coples relatives al Añu Nuevu y l`Aguilandu, mientres el Guirria tírase a escorrer les moces qu'alcuentra pel pueblu.