Hai una suerte d'obsesión nes nueses cabeces que dicta que la meyor solución –sobre manera si ye dalgo complicao de solucionar– ye cercar. Cercanos.
Hai dos problemes fundamentales: 1. La inxesta d'alcohol exóxeno a la folixa. 2. La suciedá que dexa a la fin. Y ello conxúgase nun nomatu denomáu 'Botellón'. Esta práutica nun se define esautamente en que se chume na cai..., sinón, más bien, que se chume na cai lo que nun se viende nel eventu o sitiu en sí (véase qu'ún pue siguir chando sidra na Plaza'l Llavaderu pero nun se pue autoservir un cacharru).
Evidentemente ye abegoso suprimir una práutica cultural asturiana como ye chumar na cai o en prau. 'Lo gracioso' ye la distinción de lo que se chuma y lo que non, les llexitimaciones que s'usen y los argumentos llanzaos, como: "Nun se pue beber na cai, sacantes...". Esi "sacantes" ye realmente lo que tira per tierra l'argumentación moralista o tramposa d'ayuntamientos varios ya instituciones varies. Claro que ye un problema pa les asociaciones qu'entamen estes folixes tener a xente como oveyes, dexándolo too puerco y boicotiando coles sos bebides la folixa popular.
Sicasí, en cualesquier de los dos casos anteriormente asoleyaos, l'elementu que xunce dambos ye la perda del sentíu de la propia fiesta de prau. Elementu que mui muncho sofren ciertes parroquies de los grandes conceyos asturianos.
Como tamos 'aflamencando', paez ser qu'ente les feries d'abril y les fiestes de prau hai una nebulosa que mos distorsiona un tanto la tiesta. Ello ye que la mocedá, principal actor d'esti rodaxe, 'perdió'l norte' y, nunca meyor dicho, por pensar que tán nes fiestes de Malasaña; o en Woodstock.
Cuando una fiesta de prau dexa de tener el factor comunitariu, vecinal, de sentíu convivencia que n'esencia tien, pa convertise nun 'festival' d'orquestes espertes en 'covers' pasen estes coses. Cuando yá nun prima llevar tu la to propia caxa sidre y la fiambrera y char un culín colos vecinos y vecines del to pueblu, sinón dir a enturbiar la mente ensin fin y escuchar 'Panorama' o pachanga a dolor, pasen estes coses. Cuando entrugues a un rapaz o una rapaza qué ye eso de la fiesta de prau y respuende práuticamente que ye qu'hai 'd'enjamonase'... Resulta que mos entra'l pavor y la medrana y derivamos nun sin sentíu.
En primer llugar, desíxese un pagu a la SGAE. Esa SGAE, mafiosa, persigue cualesquier cosa pa cobrar el diezmu, nun pue ser sospechosa de que nesti casu persiga a los que trayen formaciones musicales que se dediquen a interpretar a otros –que fundamentalmente tán suxetos a la SGAE–. En segundu llugar, ún resiéntese de la presión económica de la fiesta pero al empar aumenta seguridá y valles (esperemos que les valles a lo menos corra por parte del Ayuntamientu, que ye'l que propón esta magnífica idea y ye responsable cimeru de la situación).
Ta a les clares que'l problema ye de distorsión cultural al nun concebir lo que la fiesta de prau representa nestos años d'Iphones, Instagrams y comes etílicos. A les clares queda tamién que ye responsabilidá de les instituciones, yá que la educación –fundamentalmente sanitaria y meuambiental–, la política cultural, etc., son elementos delegaos a la xestión del Estáu.
A la fin tamos derivando n'otra cosa que nun ye una fiesta de prau, sinón una fiesta de recintu (ferial).
Envede educanos ponemos portiella'l campu, que ye más fácil. De toes toes esa mocedá dexará de dir al recintu a chumar como besties, anque ye probable que lu asedien colocándose a chumar alredior d'él o buscarán otru espaciu pa facer lo mesmo. Asina y tou, l'esmolecimientu dexa de ser problema entós del recintu pa tornar otra vuelta a la responsabilidá institucional. Porque nun se sabe bien yá cuálu ye'l problema: si'l problema ye que se chuma, la edá a la que se chuma, cómo se chuma, el perxuiciu económicu, l'aturdimientu cultural, tolo anterior o non...
Asina que na conversión de la fiesta de prau nuna fiesta de la espluma cualquier podemos perfechamente decatanos de por qué hai botellón güei y non tanto romería.
Pablo M. Testa ye doctor en Historia, profesor y investigador en Ciencies Sociales y Estudios Culturales.