L’Aconceyamientu de Xuristes pol Asturianu denunció’l “Guantánamo xuríducu que carez l’asturianu"

El pasáu llunes fizo la so presentación oficial nel Club de Prensa Asturiana n'Uviéu l'Aconceyamientu de Xuristes pol Asturianu, un grupu d'abogaos y profesionales del derechu axuntaos alredor de la defensa de los derechos llingüísticos n'Asturies. Asina, un de los primeros trabayos d'esti "Aconcenyamientu" y que protagonizó l'actu d'esti llunes foi un dictame xurídicu sobre'l "Conflictu Llingüísticu n'Asturies". Según l'Aconceyamientu, la principal conclusión del dictame ye que'l fechu de nun declarar l'asturianu como llingua oficial ye nestos momentos un desacatu a la Constitución Española, asina como a otros convenios y trataos de calter internacional.

Representando a l'asociación tuvieron Xosé María Estrada Janariz, presidente la Xunta Xestora del Aconceyamientu, Xurde Blanco Puente, secretariu y Xesús Xabiel Álvarez Villa, vocal de la mesma. En primer llugar faló, Xesús Xabiel Álvarez, que plantegó como primer idega que la llexislación que fai referencia al asturianu nestos momentos "ye papel moyao", y qu'un bon exemplu d'ello yera'l Plan de Normalización del Asturianu, aprobáu pola Xunta Xeneral y que n'actualidá sigue ensin publicase nel BOPA, arriendes de nun repartise ente los funcionarios un llibru col conteníu del mesmu qu'espublizó va tiempu la Conseyería de Cultura. En viendo esta situación, Xabiel Álvarez desplicó que l'Aconceyamientu presenta esti dictamen col envís de denunciar "el Guantánamo xurídicu que vive la llingua asturiana".

Pela so parte Xosé María Estrada rellató los problemes colos que s'alcuentra nel so llabor profesional, lletráu del serviciu xurídicu del Principáu d'Asturies, cuando emplega l'asturianu. Torgues continues al so usu, arriendes d'esixencies formales ensin xaciu, fueron dalgunes de les quexes que plantegó esti xurista, que llegó a la conclusión de que "la interpretación en toles disposiciones llegales que tien que ver col asturianu faise siempre en contra del usu del idioma". Casos como la situación n'alministración asturiana, poniendo como exemplu l'últimu incidente na Conseyería de Xusticia, el refugu de documentación n'asturianu na Universidá d'Uviéu na tesis de Faustino Zapico, o nel RIDEA nel casu de Yolanda González, o la falta d'usu de la toponimia nueva oficial pol parte de l'alministración asturiana y estatal, sirvieron a Xosé María Estrada pa ilustrar el so argumentu.

Pa finar, Xurde Blanco fizo llectura de les conclusiones del "Dictamen sobre'l Conflictu Llingüísticu n'Asturies", que como principal argumentu espresa que la llingua asturiana y los sos falantes son discriminaos na aplicación de los artículos 3.2 y 3.3 de la Constitución Española. P'afitar esta conclusión Xurde Blanco amosó una completa argumentación xurídica basándose en dellos puntos como la redacción d'un testu buxu, revesosu como ye l'artículu 4 del Estatutu d'Autonomía del Principáu d'Asturies. Nesti sen el testu del dictame del aconceyamientu tamién plantega la inconstitucionalidá del artículu 10.1.21 del Estatutu d'Autonomía del Principáu d'Asturies, que diz que "El principáu d'Asturies tien la competencia esclusiva nes materies que siguen darréu: Fomentu y proteición del bable...", cuestión que pal Aconceyamientu ye falsa porque'l deber de proteición de les llingües algama a tolos poderes públicos, algamando Instituciones de calter estatal según s'afita nuna sentencia de 82/1986, de 26 de xunu del Plenu del Tribunal Constitucional. Les conclusiones del dictame tamién ficieron referencia a otra interpretación anticonstitucional, la que los poderes públicos faen del Instrumentu de ratificación por España de la Carta Europea de les Llingües Rexonales o Minoritaries.

L'Aconceyamientu de Xuristes pol Asturianu espresó l'interés en qu'esti dictame tea espublizáu pa últimos del mes qu'entra, y que sirva como ferramienta pa la defensa de los derechos llingüísticos. D'otra manera, Xurde Blanco aprovechó l'actu pa despidir a Lisardo Lombardía, pal que l'actu d'ayeri yera'l caberu como responsable del Club de Prensa Asturiana, cargu qu'ocupa dende ayeri l'historiador Javier Rodríguez Muñoz.