El gaiteru José Ángel Hevia propunxo esti Día de les Lletres a los partíos políticos y colectivos qu'apoyen la oficialidá que s'unan nuna plataforma electoral unitaria p'algamar representación parlamentaria y lluchar por esti oxetivu. El músicu pidió tamién a les grandes formaciones, PSOE y PP, qu'acepten la oficialidá de la llingua asturiana como una forma de superar la crisis económica. Tamién solicitó a l'Academia de la Llingua'l cambiu de l'aceición de gaiteru que recueye'l Diccionariu d'esta institución (DALLA).
Hevia pronucióse nesti sen demientres l'actu de l'Academia de la Llingua Asturiana de conmemoración del Día Les Lletres, nel que quedó nomáu académicu d'honor, la primer vez qu'un músicu recibe esti títulu. Nel actu tuvieron representantes de los principales partíos políticos asturianos. Ente ellos taben Javier Fernández y Adriana Lastra del PSOE, Carlos Galcerán y Emilio Pérez Cueva del PP, y Francisco Javier García Valledor y Noemí Martín, ente otros, d'Izquierda Xunida-Bloque por Asturies-Verdes.
Nel so discursu entrugóse "qué pasaría si organizaciones y partíos políticos, penriba de les sos diferencies ideolóxiques, s'unieren nuna plataforma electoral que llevare nel so primer puntu del programa electoral la oficialidá". Encamentó poro que s'unan nesti sen, y foi especialmente críticu colos partíos "minoritarios", a los que reprochó que "seyan pocos y anden engarraos ente ellos". Pidió-yos a estos tamién que s'unan porque "si nun son capaces a unise pa lluchar pola oficialidá, tán dando a entender que cola desunión la oficialidá nun ye una prioridá pa ellos".
Enantes de la so intervención, en declaraciones a Europa Press, Hevia dixo que quería convidar a los presentes a "ser conscientes de la necesidá d'oficialidá". Quiso tamién treslladar al PSOE y al PP el convencimientu de que "ye una contribución a salir de la crisis y no tolo contrario, como s'intenta facer ver".
Pero otra parte , dio un "tirón d'oreyes" a la Institución, pa que se cambie la entrada de gaiteru nel diccionariu de l'Academia de la LLingua. La mesma tien delles aceiciones: una ye la persona que toca la gaita, la otra fai mención a una persona a la que-y presta la folixa, y otra fala de dalguién poco serio. "Per un llau nun ye lo mesmo tocar la gaita que ser gaiteru, que ye tener l'oficiu de tocar la gaita", afirmó. "Per otru, ye un anacronismu güei yá dicir que gaiteru significa persona poco seria o folixera, porque ye una profesión seria", protestó.
Mostróse tamién sorprendíu del so nomamientu porque "yo como músicu nun uso l'asturianu, dao que soi músicu instrumental". "Uso la llingua na vida pública, pero nun soi un poeta n'asturianu. Acepté'l cargu pero sorprendióme, y por supuesto si pueo aportar dalgo a nivel d'imaxe pública pola Academia pues ellí voi tar", señaló.
GOOGLE BOOKS
Pela so parte, la presidenta de l'Academia, Ana Cano, nel so discursu oficial, dio anuncia de que l'Alla "vien de roblar (el pasáu 7 d'abril) un pautu con Google pal inxerimientu de tol fondu editorial de la institución nesi escaparate o llibrería virtual que ye Google Books". "Hai que tener presente", añadió, "que la gueta de llibros de Google ye ún de los preseos de marketing online con más puxu a nivel mundial y una de les ferramientes más efeutives en cuantes a lo so aplicación".
"Quier dicise que cualquier persona, en nun importa qué país del mundu, podrá consultar o güeyar cualquier publicación de l'Academia, lo mesmo que si tuviere'l llibru nes manes nuna llibrería; y si'l conteníu ye del so interés podrá mercalu llueu, per aciu de los enllaces y direiciones afayadices que se conseñen na mesma páxina de consulta del llibru", esplicó.
MINOR INSUFICIENTE
Aprovechó tamién pa calcar en que'l Minor de Llingua Asturiana aprobáu pola Facultá de Filoloxía ye "insuficiente dafechu", al sumar 48 creitos, y nun ye poro la "solución más afayadiza", pese a valorala pol so significáu. "Asina, mientres la llingua asturiana s'encartiya, exactamente igual que les otres llingües (inglés o francés) nel títulu de Maestru d'Enseñanza Primaria, per entemedies d'una 'Mención en Llingua Asturiana', o nel 'Máster de Formación del Profesoráu d'Educación Secundaria', la propuesta de la Facultá de Filoloxía, con un Minor en llingua asturiana (48 creitos), queda mui perbaxo, cuantitativa y cualitativamente, de toles otres llingües: del inglés, del francés, del italianu, del portugués o del alemán".
"Sicasí, magar ello, nun pueo dexar de sorrayar la importancia que tien el fechu de que la llingua asturiana s'inxerte de manera reglada nel contestu universitariu", señaló.
Nel so discursu, Cano tuvo especiales pallabres de reconocencia pa Hevia, tanto pola so trayeutoria musical como pol so usu habitual de la llingua asturiana. Tamién fizo alcordanza de la escritora Nené Losada, o d'Emilio Barrioso, especialista en léxicu marineru, dambos desapaecíos el pasáu añu.
Fizo tamién un respasu al llabor d'Academia nos últimos 30 años, y especialmente al del últimu exerciciu, nel que se publicó, ente otres coses, el númberu 100 de la revista Lletres Asturianes, y se celebró'l I Conceyu Internacional de Llingua Asturiana.
L'Actu, celebráu ante numberosu públicu nel Teatru Campoamor, entamó con una actuación del gaiteru Yago Bugallo y acabó cola d'otru gaiteru, Xuacu Amieva. Tamién incluyó una esbilla de poemes.
Asturies.com ufre a los sos llectores, nun archivu adxuntu a esta noticia, el discursu completu de la Presidenta de l'Academia de la Llingua Asturiana.
Adxuntu | Tamañu |
---|---|
Discursu Ana Cano XXX Día de les Lletres Asturianes.doc | 74.5 KB |
Comentarios
Los númberos canten. D'entamase lo que propón Hevia la representación institucional ta asegurada. Pero nun se va facer.Polo menos va haber qu'esperar a les prósimes autonómiques pa ver si un nuevu (¿y van...?) zampazu de les formaciones d'ambitu asturianu fai qu'esconsoñen. Y asina y too ye más que probable que les coses sigan igual y nun pase nada.
"si nun son capaces a unise pa lluchar pola oficialidá, tán dando a entender que cola desunión la oficialidá nun ye una prioridá pa ellos". Tien tola razón Hevia pa los partios nacionaliegos asturianos va tiempu que la oficialidá paso a segundu planu.
En poques pallabres: Hevia tien razón.
El gaiteru pudo escoyer facer un discursu melgueru y pa cumplir, como munchos de los que per esi escenariu pasaron, pero en cuenta d'ello fexo un discursu políticu y moyóse pidiendo al altu la lleva l'entamu del procesu que tien d'entamar tol asturianismu pa la so propia sobrevivencia. Dixo verdaes a la cara y propunxo una xida política al conflictu llingüísticu pola que munchos naguamos hai tiempu: l'axuntanza tresideolóxica de los partíos pro-oficialidá. Entá más, l'axuntanza tresideolóxica de tolos partíos nacionalistes.
Pero... (que murnio ye velo, con Conceyu Bable na alcordanza) esa xida ta considerada "utópica" o "inocente" anguaño. Y eso aínda sabiendo qu'hai en xuegu posibilidaes REALES de representación y presencia política bayurosa del asturianismu na política d'Asturies...
Como dixo Hevia, si los qu'hai anguaño tan engarraos y yá nun quieren, tendrán que lo entamar otros. Eses engarradielles nun puen -nun han- parar el procesu de xuntanza, resurdimientu y defensa de la nación, porque la nación ta penriba d'ellos.
Porque ye o eso, o desapaecer. A ver si mos entra na tiesta.
Lo que pasa equí recuérdame a lo del perru del hortelanu que nin come nin dexa comer. Les organizaciones esistenten nun tán pola xuntanza. Y si dalgún propón que si "yá nun quieren tendrán que lo entamar otros" entós ponen el gritu nel cielu y esprecétense colo de que yá hai abondes formaciones como pa crear más. De cada diez comenarios que siento o lleo, nueve tán por una xuntanza de fuerces. Asina que yá valió de comedia, engarradielles propies de neños enfocicaos, y tomadures de pelo al personal.
Toi d'alcuerdo colos demás. Cuando escuché'l discursu d'Hevia taba diciendo tolo que munchos camentamos y comentamos ente collacios. Si los partiducos asturianos nun ponen l'asturianu como reivindicación principal y motivu de xuntanza lo único que faen ye que'l psoe-pp sigan faciendo lo que quieran. Y de xuntase toos la representación diba ser de dos o trés diputaos seguro (y posible ye sinon porqué s'axuntó nel País Vascu'l psoe y el pp, porqué Jordi Pujol gobernó col psoe y llueu col pp, porqué Montilla gobierna con Esquerra, porqué'l psoe gobernó col BNG, porqué'l BNG foi quien a axuntar tol nacionalismu gallegu, porqué Convergencia ta axuntada con Unió....etc etc). Y si'l partíu que resulta ye d'un nacionalismu moderáu arrastraría a más xente non nacionaliega (pero de fondu sentimientu astur), y esos son los qu'hai que ganar y los que mos daríen munchos más diputaos. Pero nada, val más engarrase en coyonaes y que pasen los años. Agora pa les europees preséntense AA, UNA y IU-BA. Dende esti momentu voi facer como Hevia. Nun votar.
Tando tamién d'acuerdu prestaria aportar otru puntu de vista. Ye mentira que en tolos sitios tolos partíos se xuntaran. Siempre hai grupinos que queden fuera en tolos llaos. Lo importante ye que se xunten la mayoría nun únicu proyectu. N'Asturies la xente qu'usa la sigla andecha astur creo que son descartables porque convirtieronse nun grupu de 4 o 5 families con un grupin de mocedá alrodiu. En Galiza la mayoria tan nel BNG pero hai otros partios como FPG o NOS-UP y eso va pasar siempres. ¿Y en Catalunya? Hai 4 o 5 partíos distintos. Asina que tenemos UNA y Bloque. Pero el bloque siempre va tener mieu escenicu a nun dir con IU por mieu a nun sacar nada. Asina que pa mi la opción ye sofitar la UNA que ye onde entama a tar la mayoria de la xente y naguar porque cuando la UNA seya mas fuerte pueda llegar a un acuerdu col Bloque qu'asegure abonda representacion. Yo agora nun milito en nada, pero el votu si lu tengo claru y prestariame que'l futuru fuere esi, magar nun se lo que hai na tiesta de la xente que lleva esos partios. Pero si esperamos a que se xunten toos agora, a qu'estos marchen pa casa, a que vengan otros nuevos y eses coses nun facemos nada porque les coses nun salen soles. Hai qu'apostar y xuntase la mayoria de la xente alrodiu de coses qu'existan pa depues buscar nuevos oxetivos. Soi vieya anque firmo La neña, pero esa ye la conclusion de munchos años de tar nesto. Paezme bien lo que diz Hevia menos nesto que comento.
xuntos meyor que dixebraos