Tas en Espaciu y Tiempu > La llingua asturiana > Introducción > Los nomes de la llingua
Los nomes de la Llingua
Asturianu
L'únicu nome tradicional usáu polos falantes n'Asturies pa referise a la llingua asturiana ye asturianu o asturiano. En xeneral esti ye'l nome que se prefier anguaño a tolos otros por delles razones más; Asturies ye'l llugar del dominiu llingüísticu onde meyor se caltién la llingua, tanto nel nivel de conocencia como de conciencia, ye n'Asturies onde se da una tradición escrita contínua dende'l sieglu XVII y por últimu foi n'Asturies onde s'orixinó la llingua que dempués espardió hacia'l sur cola espansión del reinu asturianu primero y llionés lluéu.
Mirandés
En Miranda, por razones hestóriques ( la pertenencia a otru Estáu, la evolución al marxe del restu del dominiu...) la llingua conozse dende cuantayá como mirandés.
Denominaciones locales
Cepedanu, Senabrés, Babianu, Palluezu, pixuetu....son les llamaes denominaciones locales que faen referencia a entidaes comarcales. Estes denominaciones úsense sobre manera en Llión y Zamora, tamién por razones hestóriques y sociollingüístiques (la non pertenencia política a Asturies, dialectalización...)
Bable
Ye'l nome popularizáu por Xovellanos nel sieglu XVIII, tomáu de González Posada. Nun ye popular nin se conoz el so orixe, pero algamó ciertu éxitu n'ambientes eruditos y güei utilízase munches veces como sinónimu d'asturianu. Ye'l nome qu'usó'l movimientu de vindicación llingüística nos años 70 y el nome qu'aparez nes referencies a la llingua que se faen nel Estatutu d'Autonomía d'Asturies.
Leonés o asturleonés
Ye'l nome usáu por Menéndez Pidal y otros llingüístes pa referise al conxuntu del dominiu llingüísticu. Xustifícase porque l'asturianu ye la llingua de tol antiguu reinu de Lleón. Nun ye un términu popular y namás ye usáu por dellos filólogos. Sicasí, el téminu lleonés ta siendo usáu nos últimos años pol movimientu de vindicación llingüística en Lleón como mou d'algamar el preste de los lleoneses pa cola so llingua hestórica. Anguaño, l'Estatutu d'Autonomía de Castiella y Lleón recueye la protección y promoción del idioma con esti nome.